2009 in 2012 tiang tanghra (kum 15- 16) sianghngakchia pawl zeitluk indah tinchia (math) le teihpan (science) an kaicho timi hlathlei nak program PISA (Program for International Student Assessment) nih report thar te a chuahmi ah, Norway tanghra hngakchia pawl cu kaicho lei penh loin, ttumchuk lei tu an penh chin lengmang ti asi.
PISA cu OECD member ram 34 hna le a dang ram 31 fonh in 2012 chungah sianghngakchia 510, 000 (kum 15- 16 ) hna kha tinchia le teihpan zeitluk an thiam timi hlathlainak program pakhat asi. Hi ram 65 nih hin vawleicung chawlehnak 80% an ngeih- ram biapibikmi lawngte an si.
Norway fim cawnnak lei vuanci, Torbjørn Røe Isaksen nih ‘tu thil kongah lungrethei kan si ko’, a ti. 2012 hlathlainak ning in cun, Norway cu ram zapi buaktlak point naak hmanh in a niam deuh. Buaktlak point 494 asi i, Norway cu tinchia ah point 489 lawng asi. Ram 65 chungah 30 nak asi. USA zong 36 nak lawng a phan kho ve. Tukum hlaihlainak ningin cun, Asia lei pawl an kai cho ngaingai, Shanghai China cu ram 65 chungah a cungbik a phan, Korea le Singapore, Japan timi pawl nih a cungbik lawngte ah hmunhma an laak.
Ram pakhat chung sianghngakchia pakhat le pakhat tu cu an thiam ning ai lo cio hna lo, acheu nih top point an hmuh nain a thiamlo deuhmi a tamtuk tikah a ram huapin ramdang hna he tahchun tikah an tlak a laang. Bianaah, Norway ahcun pa sianghngakchia pawl cu nu hngakchia pawl nak in tinchia an thiam deuh ti asi. Kan hnulei kum pawl ahcun Norway sianghngakchia lakah buaktlakin Asia lei a rami pawl hi tinchia an thiam deuh ti a rak si lengmang tawn (Hi zawnah hlatlainak tuah aherh rih).
Carel (Reading) tu ahcun Norway an kaicho lei a panh ve ti asi, ramdang hna he tahchun zongah thiam lei deuh khi an penh ve. Kan pawngkam ram hna asi vemi Sweden le Finland hna zong tinchia le teipan ah ttumchuk lei cu an penh ve, Norway hmanh an phan kho ve lo.
Atanglei ram hna hi tinchia ah zeitluk point dah an hmuh timi a langhter tu list asi.
Land
|
Matte
|
Lesing
|
Naturfag
|
---|---|---|---|
Shanghai-Kina | 613 | 570 | 580 |
Singapore | 573 | 542 | 551 |
Hong Kong-Kina | 561 | 545 | 555 |
Kina Taipei | 560 | 523 | 523 |
Korea | 554 | 536 | 538 |
Macao-Kina | 538 | 509 | 521 |
Japan | 536 | 538 | 547 |
Liechtenstein | 535 | 516 | 525 |
Sveits | 531 | 509 | 515 |
Nederland | 523 | 511 | 522 |
Estland | 521 | 516 | 541 |
Finland | 519 | 524 | 545 |
Canada | 518 | 523 | 525 |
Polen | 518 | 518 | 526 |
Belgia | 515 | 509 | 505 |
Tyskland | 514 | 508 | 524 |
Vietnam | 511 | 508 | 528 |
Østerrike | 506 | 490 | 506 |
Australia | 504 | 512 | 521 |
Irland | 501 | 523 | 522 |
Slovenia | 501 | 481 | 514 |
Danmark | 500 | 496 | 498 |
New Zealand | 500 | 512 | 516 |
Tsjekkia | 499 | 493 | 508 |
Frankrike | 495 | 505 | 499 |
OECD-gjennomsnitt | 494 | 496 | 501 |
Storbritannia | 494 | 499 | 514 |
Island | 493 | 483 | 478 |
Latvia | 491 | 489 | 502 |
Luxembourg | 490 | 488 | 491 |
Norge | 489 | 504 | 495 |
Portugal | 487 | 488 | 489 |
Italia | 485 | 490 | 494 |
Spania | 484 | 488 | 496 |
Russland | 482 | 475 | 486 |
Slovakia | 482 | 463 | 471 |
USA | 481 | 498 | 497 |
Litauen | 479 | 477 | 496 |
Sverige | 478 | 483 | 485 |
Ungarn | 477 | 488 | 494 |
Kroatia | 471 | 485 | 491 |
Israel | 466 | 486 | 470 |
Hellas | 453 | 477 | 467 |
Serbia | 449 | 446 | 445 |
Tyrkia | 448 | 475 | 463 |
Romania | 445 | 438 | 439 |
Kypros | 440 | 449 | 438 |
Bulgaria | 439 | 436 | 446 |
For. Ar. Emirater | 434 | 442 | 448 |
Kazakhstan | 432 | 393 | 425 |
Thailand | 427 | 441 | 444 |
Chile | 423 | 441 | 445 |
Malaysia | 421 | 398 | 420 |
Mexico | 413 | 424 | 415 |
Montenegro | 410 | 422 | 410 |
Uruguay | 409 | 411 | 416 |
Costa Rica | 407 | 441 | 429 |
Albania | 394 | 394 | 397 |
Brasil | 391 | 410 | 405 |
Argentina | 388 | 396 | 406 |
Tunisia | 388 | 404 | 398 |
Jordan | 386 | 399 | 409 |
Colombia | 376 | 403 | 399 |
Qatar | 376 | 388 | 384 |
Indonesia | 375 | 396 | 382 |
Peru | 368 | 384 | 373 |
(Table from Aftenposten )