Lai thil kong he pehtlai in biachimnak caan ttha ka hmuh caah kaa lawm!
Lai thil kong he pehtlai in biachim ka duhnak caan a sau ngai cang nain chimnak caan a um lo hlei ah “Aaa, mah le duhning, hmuhning le zumhning cio in siko seh.” ka ti i a biapi ah ka ruat lem lo, nain miphun pakhat kan sinak lei in ka vun cuanh tthan tikah chim loin ka um kho lo i, cucaah atu ni ah keimah tein chimnak caan ka vun hal hnanak hi asi. A zeiruang ah dah Lai thil thuam kong hi chim ka duh ti asi ahcun “Lai thil thuam hi khuachia sinin a rami asi, kan pi le pu hna nih zuupu he lamnak ah an rak hmanmi asi i, cucaah Khrihfami nih kan i tuah awk asi lo.” ti asi caah hi Ebola zawtnak virus pi hi zapi sinah a karh sualnak hnga lo chim ka duhnak asi. Tuni ah chim kaa timhmi cu “Lai thil thuam hi kan i hruk awk asi ko.” ti le “A zeiruangah dah kan i hruk awk asi?” cun “Lai thil thuampi hi Laimi caah zei sullam dah asi?” timi le “Lai thil kan i hruk awk asi lo.” timi ruahnak hi zeitin dah a rak i thawk ning asi ti asi.
Pathian nih Laimi hi miphun pakhat ah a kan sermi kan si i, miphun pakhat kan si khawhnak hnga caah kan Lai miphun nih a herhmi Laithil, Lailam, le Laiholh te hna hi pek kan si. Kan pum zong hi pum pakhat a tlin khawhnak ding caah mit le hnar le ka, kut le ke le hnakhaw tibantuk pek kan si i, kan pum chungah pakhat khat tahchunnak ah kan mit a tlau asi ahcun pum tlamtling lo kan si. Mah ve bantuk cun Laimi nih kan i ngeihmi phun vialte chungin pakhat kan thlau asi ahcun Miphun pakhat tling lo kan si hnga. Mi tthen nih cun Laithil te hna hi ”Khuachia pekmi asi, kan pi le pu hna nih zuupu he an rak lamnak thil asi i,Khrihfami nih kan i tuah awk asi lo.” tiah an ti le Oslo lei hna lebang ahcun Laithil bak an hlonh ti thawng kan theih.
Hi kong ruah ah ngaihchia ngai asi. Mah le miphun thil a rem lomi, mah le miphun thil a dohmi, mah le miphun thil zei ah a rel lomi le mah le miphun thil a hlonhmi cu atu tiang ka theihmi chungah Laimi lawng kan si rih. Mi zei miphun hmanh nih an tuah ka hngal rih lo. A tak ngai te ti ko ahcun Laithil aa thawhkehnak nan reel cio men lai. Laithil aa chuahnak hi Matupi peng Sepi khua i Pu Tho Khe le khuachia nu an rak i komhnak in a chuakmi asi an ti le, a tuanbia an ttial ning zong aa dang cio i, Pu Tho Khe kha cu a rak um tak ko lai nain Laithil a vun chuahnak a tuanbia reel tik le a kalning zoh tikah zumh awk a tlak lomi le a tak tak asi ko, khuachia sinin a ra ko tiah cohlan phu asi lomi bia a tam hlei ah tette piah awk a um lo. Hi kong ah chim ding tampi ka ngei, nain a caan asi lo caah le chim kai timhmi asi lo caah a caan tik tu ah kan chim te lai.
Chim ka duhmi cu a duh le, khuachia pekmi zong siko seh, duh le lusifer le, lusitta le, lusi pi le pu pekmi zong va si ko seh, cun thing le lung an rak biaknak le zuupu he an rak lamnak zong siko seh, kan hngalh dingmi cu hlan i an rak hman ning le atu kan nih chan i kan hman ning aa khat lo. Namte hna hi misualmi nih cun mi hngawngtannak le mi sawhnak ah an hman, nain kan nih nih cun meh riamnak ah kan hman. Kan hman ning ai lo loh.
Mah ve bantuk cun kan pi le pu hna nih zuupu he lamnak ah rak hmang hmanh hna sehlaw, kan nih nih cun Miphun caah kan hman.Sianginn a kaimi nih uniform aa hruk tikah amah hi sianginn a kaimi asi ti kan hngalh le, ralkap nih an uniform an i hruk tikah ralkap asi ti kan hngalh hna bang, kan Lai thil thuampi hi Laimi kan sinak a langhtertu kan uniform pi asi ve. Cucaah Laithil a duh lomi paoh cu zei he dah kan i lawh ti asi ahcun Ralkap a tla ttung i ralkap uniform hruk a duh lomi bantuk kan si. Cu bantuk minung cu Ambulance auh in sizung ah tlikpi i thluak checknak ah thluak check phute kan si.
Lai thil i hruk lo ding timi ruahnak a rak chuahmi zong hi a tak tak le a ngai ngai ahcun Mirang pawl missionary ruangah asi. Rev. Thang Tin Sum nih a ttialmi cauk “Keimah Khuate fa” timi internett ah San No Thuan nih a ttialmi chinmi bultan ka reelmi cu: A hlan kan pi le pu chan ah hnipuan a ttha bikmi cu Lai thil hi a rak si i, pathian biaknak ah maw, a sunglawimi ni ah maw, a biapimi thil pakhat khat a um tikah Lai thil hi an rak i hruk zungzal. Kan pi le pu hna nih an rak sunhlawihtuk. Nain missionary pawl an ra i an timi cu “Khrihfa si nan duh ahcun, nan sam nan i tan lai, Lai hla nan sa ti lai lo, nan khuang nan tum ti lai lo cun Lai thil paoh paoh nan hlawnh thlu dih lai.
Kan mah thuam bantuk nan i hruk lai.” tiah an rak ti hna. Sam tan tibantuk kha cu a ttha ngai ko nain a zei dang kha cu nunphung a hrawktu bia asi cang. Missionary pawl an rak i palhnak cu mah ah hin asi. Cu tikah Mirang ralbawi pa nih missionary pawl an rian ttuan dan a zoh tik ah a timi hna cu “ Kum a sau tikah Laimi pawl nih an nun phung hi an zahpi lai i, nun phung ngei lo miphun ah nan canter hna lai.” tiah a rak ti hna. Hi zawn ah chim ka duhmi cu Lai thil hlonh te hna hi Missionary a rami pawl ruahnak in a rami asi i, kan pi le pu nih khan Missionary pawl chimmi kha rak cohlang dih taktak hna sehlaw, atu ah ralbawipa timi bang nun phung ngei loin kan um dih hnga.
Kan pi le pu an rak fimtuk caah le, miphun dawtnak an rak ngeihtuk ruangah atu ni tiangah miphung pakhat tling kan si khawhnak le atu kan dir hmun hi kan phanh khawhnak hi asi. Nain atu kan chan ah a poi ngaimi cu nun phung a hrawktu Missionary pawl bia kha zei tite in dek a rak nung tthan i Ebola zawtnak bang a hung karh le Laimi tampi sinah a phan i, Laithil kan dohnak le, kan hlonhnak hna hi asi. A poi tukmi, ka ruah lengmang ah ka nun nih a celh lomi cu Laithil hi kan duh lo i, ka doh le ka hlonh, nain Mirang thuam vial Suits he necktie he kan i tuah fawn. A zeiruang ah dah kan mah kan thil tu kan hlonh riangmang i miram dang thil tu kan i lak hnga timi hi ka thluak khuaruahnak a hmet tuk caah maw asi hnga, ka ruahnak nih a phan kho bak lo.
A zeiruang ah dah kan mah le kan mah hi tangah kan i thlak lengmang hnga i, miphun tthanchoter si loin ttumchukter tu hi kan i zuam hnga? Laithil hi zuupu he lamnak ah an rak hmanmi asi kan ti i kan duh lo, nain Kawl tangka vial kan duh ngai fawn. Atu ah Lairam ah tlung usihlaw Kawl tangka kan hman dih lai. Kawl tangka ah khin, phungki inn pi pi an cuang. Khi a sullam khi zeidah asi hnga ti cu kan hngalh cio ko lai. Nain kan hman duh tthiam ko asi lo maw? Cun kan dam lo caan ah phungki sinah kan vaa i piah lengmangmi hna khi, Laithil a ttha lo kan timi nak in a ttha lo deuh chin lo maw?
Cun Laithil hi khuachia sinin a rami asi kan ti le, asi ahcun; Zuk hmawm te hna, Huatnak te hna, Lihchim te hna le mi kong ceihnak tibantuk te hna hi Khuachia sinin a rami pawl an si hna lo maw? Hi bantuk pawl tu hi kan hlonh deuh awk cu asi. Hi bantuk pawl tu hna hi taksa pum ca zongah a ttha lomi le thlarau caa zongah a ttha lomi an si. Nain Laithil cu pum siseh thlarau siseh a tthih kheihnak a um lo. A ho hmanh Laithil kai hruk ruangah ka thlarau thazaang a der a timi kan um lai ka zum lo. Ka zaw atimi kan um lai zong ka zum lo. Tuah dingmi tu kan tuah lo i tuah lo dingtu kan tuah. Hi thil kan tuahmi hi miram dang nih kan hngal hna sehlaw “Nan hrut tuk hi tah.” ti pin chim ding an ngei lai ka zum lo.
Cun, thuk deuhin kan vun kal tthan rih asi ahcun; Biaknak lei biafang kan hmanmi pawl tahchunnak ah: “Pathian” timi biafang, “Thlacam” timi biafang, “Kan zoh khenh ko” timi bia, “Kan hup pheng ko”, timi bia hna, cun “Biak” timi biafang hna le “Bawipa” tibantuk bia/biafang pawl hna hi kan pi le pu nih thing le lung an rak biak lio ah an rak hmanmi bia lawngte an si. Asi ahcun hi vialte bia hna hi teh a ttha loh tiin kan hlonh lai maw? Laithil kan hlonh ahcun hlonh ve ding an si ko. Asinain a zei ruangah dah kan hlonh lai lo? Hlan ahcun thing le lung sinah an rak chimmi bia asi, nain kan nih nih cun a nungmi Pathian sinah kan chim. Mah ve bantukin cun kan Laithil zong hi hlan ahcun a tthat lonak ah an rak hman ko lai, nain atu ahcun miphun pi caah le miphun a dawh tertu caah kan hman ve. Hihi kan philh lo awk asi.
Laithil hna hi a sawhsawh le a men men te asi lo. Hi vawlei cung miphun vialte nih miphun le miphun dantertu a biapitukmi thil pathum cio kan ngei hna i cucu ka bia hramthok i ka chim cia bang “Mah le miphun holh, mah le miphun lam le mah le miphun thilthuam.” an si. Hi hna pathum hi um hna hlah sehlaw vawlei cung miphun vialte hi miphun pakhat lawng kan si hnga. Asinain a zei ruang ah dah “Nang hi Kawl na si, nang hi Norway na si, nang hi Lai na si.” ti kan i hngalh ti asi ahcun kan mah le kan miphun holh, lam le thil thuam ruang ah asi.
Mi pakhat nih Lai thil thuam hi i hruk sehlaw a lang hlat khin a mui hmu loin a thil thuam lawng hmu usih law Lai thil thuam aa hruk caah “Laimi asi.” kan ti lai. Mirang nu zong nih i hruk hmanh sehlaw Lai nu asi tiah kan zumh dih lai. Hi ah a langmi cu kan Lai thil thuam pi hi mi mit le mi thinlung ah “Laimi.” tiah a au zungzaltu asi i, Lai miphun kan sinak a langhtertu tette pakhat asi.
A donghnak bik ah chim ka duhmi cu ka bia hramthawk bik i ka chim cia bang Lai miphun hi Pathian nih miphun pakhat ah a kan sermi kan si i cucaah abik in kan nih Khrihfa hna nih hin kan dawt awk asi. “Dawt le Dawtnak” hi bia ah a um lo i tuahsernak ah a um caah Lai miphun kan dawt tak tak ko asi ahcun kan tuahsernak in kan langhter awk asi i, cu tuahsernak cu tampi chungin a biapi bikmi lak ah ai telmi pakhat cu Lai thil thuam kan kilkamh hi asi ti buin ka bia ka donghter. Tampi kaa lawm.
[Webmaster’s note: Hi cabia hi CND 2015, Bryne, Norway ah chimmi asi. CCN nih kan miphun caah a herh ko kan ti caah biachimtu Rolan Thang nawlpeeknak in kan rak taarmi asi]