Coronavirus Zawtnak Thar Ruangah Mi 41 An Nunnak A Liam Cang

Tulio vawlei a hnintu, tuluk ram ah hmuhmi Coronavirus zawtnak thar pakhat cu Coronavirus (2019-nCoV) tiah amin an sak colh, tutiang ah mi 41 nunnak a laak cang hna, khualtlawng millions 55 tluk an khuallam hnahnawhnak a peek rih fawn hna.  

Tuluk ram Wuhan khua ah sak an timhmi sizung hmun an thianh cuahmah lio.
Photo: AFP

Mi million 11 tluk khua an saknak Tuluk khuapi Wuhan, Huanan Seafood an zuarnak hmun hrawngin hi zawtnak hi ai thawk tiah an zumh caah, rili ramsa pakhatkhat in i thawk sehlaw a dawh ko tiah zumh asi.  

APF ttialnakah zawtnak tthenh a tongmi 1300 tluk an phan cang i, tuluk ram chim loin, ram dang tam nawn [France, Japan, Nepal, Singapore, Taiwan, South Korea, Thailand, Vietnam, USA] ah zawtnak a pet cang a ti.

Washington Post nih cun, a thimi an dihlakin kum 55 cungkai lawngte an si tiah a ti. Cucaah, hi zawtnak hi thisa a der deuhmi le kum upa deuh hna cungah faak deuhin rian a ttuan tiah ruah asi.

Hi zawtnak hi, SARS  (Severe Acute Respiratory Syndrome) le MERS (Middle East Respiratory Syndrome) hna bantukin cumpi tlangrai [tak linh, khuhkhuh/hrawmfah, cuapphin, thawchuah iharh tibantuk…] ai lo ngaimi zawtnak asi ve nain, daitlan sual ahcun nunnak ca tiangah ttih a nung khomi zawtnak asi tiah theih asi.  

SARS zawtnak zong kha 2002 ah Guangdong, Tuluk  tthiam ah an rak hmuhmi zawtnak asi i, ram 37 ah a rak karh manh, a zawmi 8000 lakah 774 nunnak a rak laak manh hna.  

Biatak tein cozah, zatlangbu hna le mipi lei cawlcanghnak hna in zawtnak a karh lo nak caah ttuan cuahmah asi. Tuluk cozah zong nih a rannak in sizung nganpi (Kvadrat meter thong 25 a kaumi le ihkhun 1000 tlum) ni 10 chungah sak dih dingin an thawk cuahmah.

WHO (Vawleicung Ngandamnak Bupi) zong lakhruak tonnak an ngei ai thawknak tuluk le ram dangdang cozah hna sinah siseh ruahnak cheuhnak an tuah.

Zeitindah kan i ven khawh lai?

Folke Helse Institutt (FHI), Norway mipi ngandamnak zohhlattu nih mipi sinah ruahnak a pekmi a tlangpiin cun;

– Coronavirus (2019-nCoV) hi khamnak, damhnak si an ser kho rih lo caah kan i ralrin khun a herh.

– I ralrin khawhmi cu; kut thiang tein i ttawl le thianghlim tein cawlcangh tthutdir khawh i zuam ding.

– Tuluk a tlawngmi theihhngalhmi hna he neihniam tein um-tthutdir kha kan i ralrin deuh a hau.

Photo: vg.no
Scroll to Top